Cách mạng công nghiệp ở Nhật Bản xảy ra trong thời đại Meiji. Cuộc cách mạng công nghiệp bắt đầu vào khoảng năm 1870 khi các nhà lãnh đạo thời đại Meiji quyết định bắt kịp phương Tây. Chính phủ đã xây dựng đường sắt, đường được cải thiện và khánh thành một chương trình cải cách ruộng đất để chuẩn bị cho đất nước phát triển hơn nữa. Nó đã khánh thành một hệ thống giáo dục mới dựa trên phương Tây cho tất cả những người trẻ tuổi, gửi hàng ngàn sinh viên đến Hoa Kỳ và Châu Âu, và đã thuê hơn 3.000 người phương Tây để dạy khoa học hiện đại, toán học, công nghệ và ngoại ngữ ở Nhật Bản (O-yatoi gaikokujin ).

Vào năm 1871, một nhóm các chính trị gia Nhật Bản được gọi là Sứ mệnh của Iwakura đã đi thăm châu Âu và Mỹ để học cách phương Tây. Kết quả là một nhà nước cố tình lãnh đạo chính sách công nghiệp hóa để cho phép Nhật Bản nhanh chóng bắt kịp. Ngân hàng Nhật Bản, được thành lập năm 1877, đã sử dụng thuế để tài trợ cho các nhà máy thép và dệt may kiểu mẫu.

Ngành công nghiệp hiện đại lần đầu tiên xuất hiện trong hàng dệt may, bao gồm cả bông và đặc biệt là lụa, có trụ sở tại các xưởng gia đình ở khu vực nông thôn.[4] Do nhập khẩu công nghệ sản xuất dệt may mới từ châu Âu, từ năm 1886 đến 1897, tổng giá trị sản lượng sợi của Nhật Bản đã tăng từ 12 triệu lên 176 triệu yên. Năm 1886, 62% sợi tại Nhật Bản được nhập khẩu; đến năm 1902, hầu hết sợi được sản xuất tại địa phương. Đến năm 1913, Nhật Bản đã sản xuất 672 triệu pao sợi mỗi năm, trở thành nhà xuất khẩu sợi bông lớn thứ tư.[5]

Tuyến đường sắt đầu tiên được mở giữa Tokyo và Yokohama vào năm 1872; và đường sắt đã nhanh chóng phát triển trên khắp Nhật Bản vào thế kỷ XX. Sự ra đời của vận tải đường sắt dẫn đến sản xuất hiệu quả hơn do chi phí vận chuyển giảm; cho phép các công ty sản xuất di chuyển vào các khu vực nội địa đông dân hơn của Nhật Bản để tìm kiếm nguồn lao động. Đường sắt cũng cho phép tiếp cận với các nguyên liệu thô mới được tìm thấy trước đây quá khó khăn hoặc tốn kém khi vận chuyển.[6]

Có ít nhất hai lý do cho tốc độ hiện đại hóa của Nhật Bản: việc thuê mướn hơn 3.000 chuyên gia nước ngoài (gọi là o-yatoi gaikokujin hay 'người làm thuê ngoại quốc') trong rất nhiều lĩnh vực chuyên ngành ví dụ như dạy tiếng Anh, khoa học, kỹ sư, lục quân và hải quân…; và gửi nhiều sinh viên Nhật Bản sang học ở châu Âu và Mỹ, dựa trên điều thứ năm và cuối cùng của Ngũ điều cá nguyên lệnh năm 1868: "Tri thức sẽ được tìm kiếm trên toàn thế giới để tăng cường nền tảng sức mạnh của Đế quốc.". Quá trình hiện đại hóa được điều hành sâu sát và bao cấp mạnh mẽ từ chính phủ Minh Trị, nâng cao quyền lực của các tập đoàn zaibatsu khổng lồ như Mitsui và Mitsubishi.

Chính phủ và các zaibatsu cùng nhau điều hành quốc gia, mượn công nghệ từ phương Tây. Nhật Bản dần kiểm soát phần lớn thị trường châu Á về hàng gia công. Cơ cấu kinh tế trở nên ngày càng trọng thương, nhập khẩu nguyên liệu thô và xuất khẩu thành phẩm — một sự phản ánh sự nghèo nàn nguyên liệu thô của Nhật Bản.

Nhật Bản nổi lên từ sự chuyển giao Tokugawa-Minh Trị như là nước châu Á đầu tiên thực hiện công nghiệp hóa. Các hoạt động nội thương và ngoại thương có giới hạn đáp ứng được nhu cầu văn hóa vật chất thời Tokugawa, nhưng thời kỳ hiện đại hóa Minh Trị đi theo khái niệm kinh tế thị trường và ứng dụng thể chế Anh và Bắc Mỹ cho các công ty tư bản tự do. Khu vực tư nhân — trên tầm quốc gia được sự phù trợ với số lượng đông đảo những nhà doanh nghiệp năng nổ — đón chào những đổi thay như vậy.

Cải cách kinh tế bao gồm tỷ giá hiện đại thống nhất dựa trên đồng yên, ngân hàng, thương mại và luật thuế, thị trường chứng khoán và một hệ thống thông tin liên lạc. Sự thiết lập một khuôn khổ cơ quan hiện đại cho phép kinh tế tư bản tiên tiến có thêm thời gian nhưng được hoàn thành trong thập kỷ 1890. Cho đến lúc này, chính phủ đã từ bỏ phần lớn sự kiểm soát trực tiếp quá trình hiện đại hóa, chủ yếu là vì lý do ngân sách.

Rất nhiều cựu daimyo, với lương hưu được trả thành một khoản lớn, hưởng lợi lớn nhờ qua hoạt động đầu tư trong ngành công nghiệp đang lên. Những người không chính thức tham gia vào ngoại thương trước cuộc Minh Trị Duy Tân cũng phát đạt. Các Công ty phục vụ cho Mạc phủ cũ bám vào lối kinh doanh truyền thống chịu thất bại trong môi trường kinh doanh mới.

Chính phủ ban đầu tham gia vào hiện đại hóa kinh tế, xây dựng rất nhiều "nhà máy hiện đại" để trợ giúp cho sự chuyển đổi sang thời kỳ hiện đại. Sau 20 năm đầu thời Minh Trị, kinh tế công nghiệp mở rộng nhanh chóng cho đến khoảng năm 1920 với sự nhập khẩu công nghệ tiên tiến phương Tây và các khoản đầu tư cá nhân lớn. Được thúc đẩy kích thích bằng các cuộc chiến và qua các kế hoạch kinh tế cẩn trọng, Nhật Bản nổi lên từ Chiến tranh thế giới thứ nhất như một quốc gia công nghiệp chủ yếu.

Năm 1885, chính phủ Minh Trị đã tài trợ cho một hệ thống điện báo trên khắp Nhật Bản, đặt máy điện báo ở tất cả các thành phố lớn của Nhật Bản vào thời điểm đó.